Βυζαντινό Μουσείο - Ίδρυμα Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄

Το Βυζαντινό Μουσείο παρουσιάζει την πλουσιότερη και αντιπροσωπευτικότερη συλλογή έργων βυζαντινής τέχνης, που έχουν την προέλευσή τους από ολόκληρη την Κύπρο. Η συλλογή έχει ως πυρήνα σαράντα οκτώ εικόνες, που προέρχονται από ναούς απ’ όλη την Κύπρο και από το Συνοδικό του ναού της Παναγίας Φανερωμένης, το οποίο προοριζόταν να φιλοξενήσει αρχικά το Παγκύπριο Βυζαντινό Μουσείο.

Οι εικόνες αυτές παρουσιάστηκαν στην έκθεση «Tresors de Chypre» , που έγινε στο Παρίσι το 1967 και μεταφέρθηκε έπειτα σε διάφορες ευρωπαικές πόλεις. Χάρις σ’ αυτή την έκθεση διασώθηκαν και εκτίθενται σήμερα στο Βυζαντινό Μουσείο σημαντικές εικόνες από το κατεχόμενο μέρος της Κύπρου.

Στο Βυζαντινό Μουσείο παρουσιάζονται περίπου 230 εικόνες από τον 9ο μέχρι το 19ο αιώνα, αποτοιχισμένες τοιχογραφίες από το 10ο αιώνα, καθώς επίσης και αντιπροσωπευτικά δείγματα της βυζαντινής μικροτεχνίας της Κύπρου, όπως ιερά κειμήλια, σκεύη και άμφια, που εκτίθενται σε τρεις μεγάλες αίθουσες στο ισόγειο του Πνευματικού και Πολιτιστικού Κέντρου του Ιδρύματος Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄.

Ιδιαίτερη θέση στη συλλογή κατέχουν τα επτά σπαράγματα ψηφιδωτών του 6ου αιώνα από την αψίδα του ναού της Παναγίας Κανακαριάς στη Λυθράγκωμη, τα τριάντα έξι σπαράγματα τοιχογραφιών του τέλους του 15ου αιώνα από το ναό του Χριστού Αντιφωνητή στην Καλογραία, καθώς και εικόνες από διάφορες κατεχόμενες εκκλησίες, που επανακτήθηκαν μετά από δικαστικούς αγώνες ή δωρεές από το εξωτερικό και μαρτυρούν τη βάναυση καταστροφή της πολιτιστικής μας κληρονομιάς από Τούρκους αρχαιοκάπηλους στο κατεχόμενο από τα τουρκικά στρατεύματα τμήμα της Κύπρου.

Η πρώτη αίθουσα του Βυζαντινού Μουσείου εγκαινιάστηκε στις 18 Ιανουαρίου 1982 από τον Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο Α’ και τον τότε πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Σπύρο Κυπριανού, ενώ έξι χρόνια αργότερα το Βυζαντινό Μουσείο, με την προσθήκη της νέας πτέρυγας, πήρε τη σημερινή του μορφή. Από τότε εμπλουτίζεται συνεχώς με την απόκτηση νέων εκθεμάτων και τον επαναπατρισμό έργων, που Τούεκοι αρχαιοκάπηλοι εξήγαγαν παράνομα από τις κατεχόμενες από τα τουρκικά στρατεύματα περιοχές της Κύπρου.

Ο επισκέπτης του Βυζαντινού Μουσείου έχει τη δυνατότητα να περιδιαβάσει τα τελευταία χίλια πεντακόσια χρόνια ιστορίας του τόπου, μέσα από την τέχνη της παλαιοχριστιανικής περιόδου (4ος αι.-649 μ.χ.), την περίοδο των αραβικών επιδρομών (649 – 965μ.χ.), της Μέσης Βυζαντινής περιόδου (965 – 1191 μ.χ.), της Φραγκοκρατίας (1191 – 1489 μ.χ.), της Βενετοκρατίας (1489 – 1571 μ.χ.) και της Τουρκοκρατίας (1571 -1878 μ.χ.).

Ωράριο Λειτουργίας: Δευτέρα-Παρασκευή: 0900-1630, Σάββατο 0900-1300.