Η Ιερά Μονή της Τροοδιτίσσας κατέχει εξέχουσα θέση μεταξύ των Κυπριακών Μονών, όχι μόνο για την αξιοθαύμαστη φυσική ωραιότητα, η οποία την περικοσμεί, αλλά και για την αξιόλογη παλαιότητά της, για τον πλούτο των ζωγραφικών καλλιτεχνημάτων της και, συν τούτοις, για την σιωπηρή δράση, την οποία με ζήλο ανέπτυξε και αναπτύσσει, παρά τις αλλεπάλληλες δυσχερείς περιστάσεις.
Κτισμένη ψηλότερα από όλες τις Μονές του Νησιού, 1370 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, βασιλεύει μέσα στην τερπνότατη πευκοσκεπή αγκάλη του Τροόδους, του αγέρωχου αυτού Κυπριακού Ολύμπου· γι’ αυτό και προσφυέστατα έχει ονομαστεί «Τροοδίτισσα».
Η ακριβής ημερομηνία χτισίματος του Μοναστηριού της Τροοδίτισσας, που βρίσκεται στη νοτιότερη πλευρά του Τροόδους, δεν είναι γνωστή. Σύμφωνα με την παράδοση, το μοναστήρι έγινε αμέσως μετά την περίοδο της Εικονομαχίας. Όπως και σε άλλα μοναστήρια ένας ερημίτης κατέφυγε εκεί στα χρόνια της Εικονομαχίας. Δεν απέμεινε τίποτα από το μοναστήρι της Μεσο-βυζαντινής περιόδου ή της Φράγκικης κυριαρχίας. Η παλιότερη αναφορά στο μοναστήρι της Τροοδίτισσας βρίσκεται σε ένα αντίγραφο έργου του 14ου αιώνα.
Η εκκλησία, μαζί με το μοναστικό κτήριο, ανήκουν σε μεταγενέστερη περίοδο που μάλλον είναι του τέλους του 18ου ή στο 19ο και 20ο αιώνα. Τα κειμήλια που φυλάγονται στην εκκλησία του μοναστηριού επίσης ανήκουν σε αυτές τις μεταγενέστερες περιόδους. Η σημερινή εκκλησία, που χρονολογείται από το 1731, περιέχει πολύτιμες εικόνες συμπεριλαμβανόμενης και αυτής της Παρθένου Μαρίας, με ασημένια επένδυση, από τη Μικρά Ασία.
Ο Μοναχός Δαμασκηνός (1939 - 1942) και ο διάδοχος του Ηγούμενος Παγκράτιος, αναζωογόνησαν το μοναστήρι αφού έφτασε πολύ κοντά στη διάλυση του στο 19ο αιώνα. Ένα μεγάλο θρησκευτικό πανηγύρι γίνεται κάθε χρόνο στους χώρους του μοναστηριού στις 15 Αυγούστου, την ημέρα Κοίμησης της Θεοτόκου. Προσευχές στην εικόνα της Παρθένου Μαρίας δίνουν ελπίδα σε άκληρα ζευγάρια που επιθυμούν να κάνουν παιδιά. Στο μοναστήρι δεν επιτρέπονται επισκέπτες.
Διεύθυνση Ιεράς Μονής Τροοδίτισσας: Τρόοδος
Ώρες Λειτουργίας: Δεν επιτρέπονται οι επισκέψεις.